De Gouden Koets

Oorsprong: in 1896 hebben de Oranjevriendenkring en de Kroningsvereniging van de Amsterdamse Jordaan i.v.m. de ophanden zijnde kroning van koningin Wilhelmina de Vereeniging van het Amsterdamsche Volk tot het aanbieden van een huldeblijk aan H.M. Koningin Wilhelmina opgericht.
Gelden: een inzameling levert 120.000 gulden op.
Ontwerpers: Hendrik-Jan en Jacobus Spijker.
Fabricage koetswerk: Spijker-fabriek.
Duur van de fabricage: twee jaar.
Stijl: Hollandse renaissance.
Herkomst materialen: Nederland en de koloniën (behalve de verguldingsverf).
Gebruikte materialen: onder meer Javaans djatihout, Brabants leer, ivoor uit Sumatra, vlas uit Zeeland.
Extra’s: voor die tijd supermodern elektrisch licht en rubberen banden, een revolutionaire constructie van een dubbele vering met riemen voor de koetsophanging ter voorkoming van koninklijk gedein.
Schilder van de panelen: Nicolaas van Waay.
Beeldhouwers beeldengroep dak: Pierre Elysée van den Bossche en Willem Crevels.
Afbeeldingen: planten, dieren, figuren uit legenden en oudheid.
Bekleding: met 15 miljoen steekjes van de Amsterdamse kunstnaaldschool, geassisteerd door de leden van de verenigingen Tesselschade en Arbeid Adelt en verder pupillen van het R.K. Maagdenhuis en het Burgerweeshuis.
Eerste gebruik: door Koningin Wilhelmina pas in 1901 bij haar huwelijk op 7 februari met prins Hendrik. Bij haar inhuldiging wilde ze hem niet gebruiken, want ze had geweigerd daarvoor geschenken te aanvaarden.
Gebruik van de koets tot nu toe: sinds 1903 telkens op Prinsjesdag (behalve tijdens de bezetting en de eerste jaren erna, bij uitzonderlijk slecht weer en in 1974 wegens een gijzelingsactie in de Franse ambassade) en verder op hoogtijdagen van de Oranje-dynastie zoals enkele doopplechtigheden, jubilea en de huwelijken van de directe troonopvolgers.
Bespanning: met acht paarden als het staatshoofd erin zit en anders met 6 paarden; tegenwoordig op Prinsjesdag het ene jaar Friese paarden en het andere jaar Groningse paarden.
Thuisbasis: Koninklijke Stallen in Den Haag.